vrijdag 8 april 2011

Vrije wil

Bestaat de vrije wil? Ik denk van wel. Maar het hedendaagse debat rond de vrije wil kan niet zonder argumenten worden gevoerd. Daarom heb ik hier een set van argumenten rond de vraag "Bestaat de vrije wil?" toegevoegd.

Ik geef nog een korte uitweiding over wat er in een christelijke filosofie met 'vrije wil' bedoeld kan worden. Vrijheid betekent voor mij: kunnen kiezen tussen verschillende mogelijkheden. En dat niet alleen op grond van onze voorgaande ervaring (onze opvoeding, etc.), maar ook met een diepere grond van keuze maken wat we 'wil' noemen. Een wil die onderscheid zou moeten kunnen maken tussen goed en kwaad. En een basis van moraliteit is zo diep geworteld in de mens dat geen omstandigheden die uit kunnen wissen — een mens die zonder moraal geboren wordt zijn we nog niet tegengekomen. Als die morele basis vernietigd wordt, zijn we geen mensen meer. Maar we weten ook dat het mogelijk is om niet te luisteren naar die basismoraal. En mijn stelling dat er een vrije wil bestaat houdt in dat het niet luisteren (of wel luisteren) naar die basismoraal niet door iets anders is bepaald (geen determinisme), maar zijn oorzaak in zichzelf heeft. Anders gezegd: het kwaad heeft geen oorzaak. Omdat ik de vrije wil zie als iets totaal anders dan de materiële wereld, kun je dat een 'dualisme' noemen — zie ook mijn eerdere berichten over dat onderwerp.

Geen opmerkingen: