donderdag 11 september 2008

De afschaffing van het verstand

De titel is geleend van C.S. Lewis' "De afschaffing van de mens". Dat gaat over de afschaffing van emoties als menselijke waarden. Ik wilde het over iets anders hebben, wat met mijn vakgebied, artificiële intelligentie, te maken heeft: het menselijk verstand.

Als er een computer komt die de menselijke intelligentie overstijgt, is het menselijk verstand dan nog wel zinvol? Zullen we dan niet elke keer als er een beroep wordt gedaan op ons verstand, moeten zeggen: "Ik weet een mechanisme dat deze vragen beter en sneller kan beantwoorden dan ikzelf"? Kunnen we, zodra we ons verstand uit handen geven, ooit nog puur mens zijn?

Misschien is dit wel het antwoord: dat ons verstand maar een schakeltje tussen onze ziel en de werkelijkheid is (anders dan bij een computer) en dat ons inzicht afhankelijk is van die werkelijkheid. ('Een schakeltje': de filosoof Blaise Pascal noemt het verstand in zijn Pensées "de machine".) Het verstand is niet onafhankelijk, oppermachtig, soeverein. Het verstand is niet de levenstaak, het kennen wel.

1 opmerking:

Aris zei

Maar hoe zit het met creativiteit? Als we een programma kunnen maken dat componisten ver in creativiteit, stijl, consistentie en oeuvre overtreft, verliezen wij daarmee onze kunst? Verliezen we daarmee een stukje wat van ons was? Zo'n programma blijft echter imitatie-creativiteit.

Trouwens, we zijn al lang in creativiteit, stijl, consistentie en oeuvre verslagen wat het componeren betreft: door de zanglijster.