Ochtendgebed

HEERE! U die bent, die was en die komen zal! Onze Schepper, Schepper van heel de hemel en de aarde, van de grote vuurzeeën ver weg die we sterren noemen, van de zon die elke dag opkomt en ons warmte geeft, van de onstuimige zee, van de kleinste plantjes tot de grootste bergen. U die alle levende zielen gemaakt hebt, de grote walvissen en dinosaurussen, de vogels die elke dag Uw lof vertellen en de kleinste eendagsvlieg en vlinder. U die elke dag voor alle levenden zorgt, hen voedt en kleedt en rust geeft in de slaap. U die Uw eigen Zoon, Jezus Christus, naar deze aarde gestuurd hebt en ons gezegd hebt - wat ooggetuigen hebben gezien en gehoord - dat wij Hem zullen horen, de enige Weg tot de Vader, zichtbaar en mens geworden Waarheid, de Opstanding en het Leven dat ons van de verdiende dood bevrijdt. U die ons na Uw opname in de hemel Uw Heilige Geest tot getuige en kracht in de verzoeking gezonden hebt. Die zelfs in onze harten wil wonen! 

Geef ons toch ogen en verstand, om Uw priesters te zijn. Als er mensen zijn die eenzaam zijn, mogen wij ze met U gezelschap houden. Als er zijn die verdrietig, troosteloos en wanhopig zijn, mogen wij ze in Uw Naam troosten. Als er zijn die gevangen zijn in verslaving of dienst van de duivel, de misleider vanaf het begin, mogen wij ze in Uw Naam opzoeken en wilt U hen bevrijden. 

We bidden voor alle mensen die wij niet kunnen bereiken vandaag, maar wiens lijden ons lijden ook is en hun nood onze nood: wij bidden U, kom spoedig! En bevrijd deze wereld van alle onrecht, leed, en de heerschappij van de duivel. Amen.

De laatste profetie

Het laatste bijbelboek is de Openbaring - de Openbaring van Jezus Christus aan Johannes die op het eiland Patmos was "omwille van het Woord van God en het getuigenis van Christus". Jezus liet Johannes zien wat er zou gaan gebeuren, zodat wij deze dingen ook zouden weten en Jezus' woorden in acht zouden nemen. (Openbaring 1)

Jezus' wederkomst

De Openbaring begint met zeven brieven aan de gemeenten in Klein-Azië. Maar die brieven zijn ook aan ons gericht, want ze eindigen allemaal met "Wie oren heeft, laat hij horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt." (Openbaring 2-3) Dus ja, we komen er niet aan onderuit: we hebben oren, dus we moeten luisteren naar de aansporingen en vermaningen aan de zeven gemeenten alsof ze onszelf ook gelden - ze gelden ons namelijk ook. Daarna ziet Johannes de hemel geopend en God op de troon. Dat is een boodschap van troost voor ons: God heerst elke dag nog over deze aarde, al zien we het niet. (Openbaring 4) Johannes ziet een verzegelde boekrol in Gods hand. Die boekrol kon door niemand worden geopend in de hemel en op de aarde. Maar door het offer van Jezus Christus, Gods Zoon, die zijn bloed gaf voor onze zonden, kan de boekrol wel worden geopend. Er is toekomst voor ons: Gods Koninkrijk zal er door Jezus Christus komen. (Openbaring 5) De zegels laten telkens visioenen zien van wat er over de aarde zal komen: het evangelie zal over heel de aarde gaan, er zal oorlog, armoede, hongersnood, ziekten komen (zoals ook Jezus woorden waren over de eindtijd in Mattheüs 24). Johannes ziet de zielen van degenen die om het geloof in het Woord van God en hun getuigenis gedood zijn, die roepen om recht. Johannes ziet daarna de wederkomst van Christus. (Openbaring 6) Daarna ziet hij de verzegeling van de dienaren van God op aarde voordat de aarde getroffen wordt door de straffen van God, en de lofprijzing van degenen die uit de grote verdrukking komen. (Openbaring 7) Het zevende zegel laat het visioen zien van bazuinen, waarbij elke bazuin een straf is die over de aarde komt, en een opwekking tot bekering. De eerste vier bazuinen gaan over grote tekenen in de schepping. De laatste bazuinen zijn een drievoudig "wee" over de aarde. De vijfde en de zesde zijn het toelaten van duivelse machten die de mensen pijnigen. (Openbaring 8-9). Als de zevende bazuin zal blazen, is er geen uitstel meer, en zal Gods Koninkrijk en oordeel komen. (Openbaring 10)

De grote verdrukking en de grote heerlijkheid

De engel die de zevende bazuin aankondigt, zegt Johannes dat hij "opnieuw" moet profeteren, "over vele volken, naties, talen en koningen". Dat luidt het tweede deel van de Openbaring in. Het tweede deel gaat over de grote verdrukking in de laatste tijd, en over de grote heerlijkheid die daarna wacht. In Openbaring 11 zou je een soort samenvatting daarvan kunnen lezen. Het begint met het bevel aan Johannes om de tempel van God te meten. We kunnen dat terugvinden in de profetie van Ezechiël, 40-48. Er staat dan ook geen verder verslag in van wat Johannes meet, want het is er al (bij Ezechiël). Je zou kunnen zeggen: we moeten eerst stilstaan bij de heerlijkheid van God voordat we over de korte verdrukking nadenken. De heilige stad (Jeruzalem) zal namelijk 42 maanden (3 en een half jaar) vertrapt worden. Dat is de tijd van de grote verdrukking, die meermaals in Openbaring en in Daniël genoemd wordt. Tijdens die 42 maanden (1260 dagen) zullen twee getuigen van God profeteren. Zij hebben de macht om de hemel te sluiten voor regen zoals Elia, en om de aarde te treffen met plagen zoals Mozes. Aan het eind zullen ze gedood worden door het beest uit de afgrond (zie onder). Maar hun dood is niet definitief: zij zullen opstaan en tot God gaan. Dit is de toekomst van heel de kerk van Christus: getuigen, gedood worden en opstaan in heerlijkheid. Na de hemelvaart van Christus is de duivel op de aarde geworpen. Johannes ziet het gebeuren. Maar er staat ook: "Wee hun die de aarde en de zee bewonen, want de duivel is naar beneden gekomen, naar u toe, in grote woede, omdat hij weet dat hij nog maar weinig tijd heeft." (Openbaring 12) Jezus zegt daarover: "Want dan zal er een grote verdrukking zijn, zoals er niet geweest is vanaf het begin van de wereld, tot nu toe, en zoals er ook nooit meer zijn zal." (Mattheüs 24:21) Johannes ziet een beest uit de zee komen, net als de profeet Daniël zo lang geleden (Daniël 7). Anders dan bij Daniël, waarbij de beesten vier wereldrijken voorstelden, stelt dit beest een koning voor (zie Openbaring 17:11) - de laatste koning uit het laatste wereldrijk waarover Daniël profeteerde. Het beest heeft een dodelijke wond maar herstelt ervan. Dit beest krijgt macht over heel de aarde en lastert God, en voert oorlog tegen de heiligen en overwint ze (neemt Jeruzalem in). Daarna ziet Johannes nog een tweede beest uit de aarde, wat op het Lam (Jezus) lijkt maar spreekt als de draak (de duivel). Het is een valse profeet (Openbaring 19:20). Het doet grote tekenen, zodat mensen misschien wel zullen denken dat het Jezus zelf is die teruggekomen is (zie Mattheüs 24:23). Het verleidt heel de aarde om een beeld van het beest (de koning) te maken en dat beeld te aanbidden, en doodt degenen die dat niet doen. Het laat dat beeld zelfs spreken. Daarnaast geeft het een merkteken aan iedereen die het beeld aanbidt, op het voorhoofd of op de rechterhand, met de naam van het beest. Zonder dat teken mogen mensen niets meer kopen of verkopen. Maar wie het beeld van het beest aanbidt of zijn teken ontvangt zal gedood worden door Gods oordeel. Wie Gods geboden houdt en gelooft in Jezus staat alleen het eeuwige geluk te wachten (Openbaring 14). Ik raad aan het boek Openbaring goed te lezen, zodat we het in acht kunnen nemen. Het is geen onduidelijk boek, als je je niet laat afleiden van het doel. Het doel van de Openbaring is om God te dienen ook in de laatste tijd. Het doel is niet om precies de tijd en de tekenen van tevoren te weten, maar om die te herkennen als ze daar zijn. Hier is een kort overzicht van de beelden die in de visioenen van het tweede deel naar voren komen:

Beeld	Betekenis	Verwijsteksten
Het beest uit de zee	Een wereldheerser die zijn macht van de duivel krijgt, die God lastert en gelovigen vervolgt	Openbaring 17:8, 17:11
Het beest uit de aarde	Een valse profeet (die doet alsof hij Jezus is?)	Openbaring 19:20
De hoer op het beest, ook het grote Babylon genoemd	Een grote stad op zeven bergen (Rome?)	Openbaring 17:9, 17:18
Tien hoornen op het beest	Tien machthebbers, die tegelijk met de godlasterende wereldheerser hun macht krijgen, en Rome zullen verwoesten	Openbaring 17:12, 16

Uitstoting en omarming

In de zomervakantie las ik 'Uitstoting', een boek van econome Saskia Sassen. Het boek gaat erover dat op het altaar van de welvaart en economie armere mensen en stukken levende natuur worden opgeofferd en uitgestoten. De kloof tussen arm en rijk wordt groter omdat de armen meer worden benadeeld, land wordt op grote schaal en levende natuur wordt vergiftigd door mijnbouw waardoor mensen ontheemd raken en land onbruikbaar. Het is een belangrijke wakkerschudding voor mij: welke invloed heeft het kopen van een 'wegwerpartikel' door mij voor andere mensen en de schepping? Wie wordt er indirect onrechtvaardig behandeld, en hoe ga ik om met de schepping die mijn eerbied en zorg verdient?

Moeder natuur of Vader in de hemel

Veel mensen maken zich terecht zorgen over de natuur. De bosbranden in Griekenland en overstromingen in Duitsland hebben ook Nederlandse burgers opgeschrikt. De meeste mensen voelen dat de natuur iets groots is, groter dan onszelf. Ook christenen zouden dat moeten voelen. De schepping is afkomstig van een meest creatieve, wijze, liefdevolle, almachtige en goede Schepper. 'Moeder natuur' eren zou ik niet willen: dat is voor mij als een bedankje aan het verkeerde adres. God komt de lof en eer toe! Het is maar goed dat God niet gezegd heeft: "Eer de schepping". In plaats daarvan heeft God gezegd "U zult geen andere goden voor Mij hebben." De schepping is de creatieve en oneindig mooie uiting van God Zelf. Als we God verlaten, en onze eigen zin en wil doen, breken we de scheppingsharmonie af. Als we tot God terugkeren, kan Hij ons leren hoe we voor de schepping mogen zorgen. Natuur of aarde onze 'moeder' noemen is surrogaat voor de relatie met God de Vader. Waarom keren we niet tot Hem terug, als Hij ons roept?

Genade

Hoe onrechtvaardig en zelfzuchtig wij zelf, mensen, ook zijn, God wil ons herstellen en heeft on Zijn enige Zoon gegeven. God had ons ook ongeduldig en boos kunnen verdoemen. Maar Hij koos voor de lange weg van geduld, herschepping, herstel, voor ieder die Zijn stem wil horen. We kunnen daarvan leren om geduldig, hoopvol, vergevingsgezind, zelfopofferend en moedig te zijn. Het moet ons behoeden voor een genadeloze, hypocriete kruistocht voor het klimaat. Die zou hypocriet zijn omdat we al gauw zelf evenzeer zondigen tegen het goed omgaan met Gods schepping.

Herstel

We mogen bidden voor en strijden voor herstel, maar ook geloven dat die ondanks ons er uiteindelijk zal komen door God. Als we 'geloven' in 'moeder natuur', zullen we doen wat 'goed voelt', met onrust in het hart omdat het niet vervuld wordt door Gods liefde. Als we God dienen, zullen we Zijn liefde voelen, met pijn in ons hart vanwege het besef dat we nog op definitief herstel van heel de schepping wachten. Maar dat ook afgewisseld door vreugde om de trouw en liefde van de hemelse Vader. Die liefde geeft ons vrede in ons hart die we willen delen met anderen.

Inspanning voor het rijk van God

Een woord van de Heere Jezus wat heel bekend is is deze:

"Zoek eerst het Koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u erbij gegeven worden."

Deze tekst staat in het evangelie door Mattheüs, 6.

Eigenlijk vind ik het op deze manier wat ongelukkig vertaald. Er staat namelijk "zoek eerst het Koninkrijk van God". Dat klinkt als dat het koninkrijk van God verborgen is, en je het moet zien te vinden, of dat de weg ernaartoe gevonden moet worden. Maar dat is niet wat er bedoeld wordt. In de voorgaande verzen staat het precies hetzelfde woord "zoeken" nog een keer:

"Wees daarom niet bezorgd en zeg niet: Wat zullen wij eten? of: Wat zullen wij drinken? of: Waarmee zullen wij ons kleden? Want al deze dingen zoeken de heidenen. Uw hemelse Vader weet immers dat u al deze dingen nodig hebt."

Hier gaat het dus duidelijk om "moeite doen voor": als je niet op God vertrouwt, houd je je bezig met je eten, drinken en kleding. Je doet er moeite voor, bent bezorgd dat je tekort zult komen als je er niet genoeg aan denkt en niet genoeg aandacht aan besteedt. Voor een rijk land kun je gerust aan het rijtje toevoegen: je doet moeite voor je huis, je vakantie, je carrière, de financiële toekomst van je kinderen.

Maar, zegt de Heere Jezus: doe dat niet. Doe eerder moeite voor het koninkrijk van God en de gerechtigheid die daarbij hoort. Als je dat op de eerste plek hebt staan, krijg je de rest erbij gegeven. Ik denk dat de "gerechtigheid" die hier genoemd wordt terugwijst naar waar de Heere Jezus eerst over sprak:

"Want Ik zeg u: Als uw gerechtigheid niet overvloediger is dan die van de schriftgeleerden en de Farizeeën, zul u het Koninkrijk der hemelen beslist niet binnengaan" (Mattheüs 5:20).

Wat die gerechtigheid dan inhoudt, legt de Heere Jezus vervolgens uit aan de hand van Gods geboden. Daarbij gaat het niet alleen om niet doden, maar ook om niet haten. Niet alleen om niet echtbreken, maar ook om niet naar andere vrouwen te kijken. Niet alleen om niet je plechtige belofte te breken, maar ook om volkomen betrouwbaar te zijn in wat je zegt. Niet alleen om niet je naaste te haten, maar ook om zelfs je vijand lief te hebben. Om zo te leven is alleen mogelijk door het volgen van Jezus. Alleen door het lijden en sterven van Jezus Christus, Gods Zoon, kunnen onze zonden vergeven worden en kunnen wij Zijn voetstappen leren volgen.

Dus: Span je eerder in voor het Koninkrijk van God en de gerechtigheid die daarbij hoort, en alle andere dingen die je nodig hebt zullen erbij gegeven worden.

Oordeel van God

Is de COVID-19-pandemie een oordeel van God?

Ja en nee. Ja, omdat deze pandemie zeker door God wordt geregeerd. Niets gebeurt er buiten Zijn wil. Nee, omdat het niet zo is dat iedereen die ziek wordt en overlijdt Gods straf verdiend heeft meer dan iedereen die gezond blijft. Daarom spreek ik liever over een roepstem van God (C.S. Lewis noemde het lijden de 'megafoon' van God) en niet een oordeel van God, om die misvatting te voorkomen.

Ja, wij hebben allen de dood verdiend door de zonden in wat we doen, in waar we laks in zijn en niet doen, in wat we denken. Veel van onze gedachten en daden draaien alleen maar om onszelf en zijn niet onderworpen aan de goede wet van God. Maar dat het lijden de een treft en de ander voorbijgaat is niet omdat deze mensen meer gezondigd hebben dan die. Soms, nee, vaak is het lijden gevolg van de ongelijkheid die mensen hebben veroorzaakt of in stand houden: ik meer, zij minder. Op andere keren is het niet te bevatten; wij kunnen niet overzien wat God in onze harten, in de harten van anderen, in onze toekomst en in de toekomst van anderen ziet.

Toch roept God ons. Straf en pijn geeft God ons niet uit haat, maar om ons te veranderen in ons hart. Soms roept God ons door voorspoed, soms door pijn. Maar dat God ons roept is zeker. We weten Wie God is door Zijn Zoon, Jezus, die naar deze aarde kwam om ons wakker te schudden en ons te redden. Hij heeft ons geleerd dat er maar één God is, en dat gehoorzaamheid aan en eenheid met God door Zijn stem te volgen ons alleen kan redden.

Immanuël - God is met ons

Vorige week schreef ik over een moreel kompas in de coronacrisis. Dat was aan de hand van de tien geboden die God aan ons heeft gegeven. Maar er is nog een elfde gebod. Jezus gaf zijn volgelingen een nieuw gebod: dat zijn volgelingen elkaar lief zouden hebben (Johannes 13:34). We moeten niet de meeste willen zijn, maar moeten nederig worden als een kind (Matt. 18:4). Dat is misschien moeilijk nu iedereen een andere mening heeft, maar des te belangrijker: accepteer elkaar en heb elkaar lief. Bid voor elkaar. Blijf elkaar opzoeken, want samen Gods aangezicht zoeken en Hem prijzen is ons leven. De hoofdzaak in deze tijd is niet de coronacrisis, of hoe je daarover denkt. Het gaat in ons leven om het uitzien naar Gods Koninkrijk. De omstandigheden en de vragen van onze tijd moeten ons daar niet van afhouden, maar juist toe aansporen. Een soortgelijke situatie las ik in de profetie van Jesaja (Jesaja 8). Mensen maakten allerlei voorspellingen en plannen, maar Gods plan was totaal anders dan zij hadden voorzien.

"Loop te hoop — en word verpletterd; (...)
omgord u — en word verpletterd,
omgord u en word verpletterd!
Beraam een plan — het zal verijdeld worden!
Spreek een woord — het zal niet tot stand komen!"

We moeten niet op menselijke plannen vertrouwen maar ons vertrouwen moet dag in dag uit hierin zijn: dat God met ons is. Dat betekent de naam "Immanuël", de naam van Jezus. Die naam is ons ook vandaag tot troost. We moeten niet bang en angstig zijn voor wat er om ons heen gebeurt, maar alleen de Koning van hemel en aarde dienen en Hem alleen vrezen. Hij is voor ons de enige toevlucht. Wie niet op Hem leert vertrouwen heeft geen dageraad!

"U mag geen samenzwering noemen
alles wat dit volk een samenzwering noemt;
en waar zij voor bevreesd zijn,
daarvoor mag u niet bevreesd zijn en niet schrikken.

De HEERE van de legermachten, Hem moet u heilig achten;
Hij is uw vrees en Hij is uw verschrikking.
Hij zal tot een heiligdom voor u zijn,
tot een steen des aanstoots,
en tot een rots waarover men struikelt
voor de beide huizen van Israël,
tot een strik en een val voor de inwoners van Jeruzalem.
Velen onder hen zullen struikelen,
vallen
en gebroken worden,
verstrikt raken en gevangen worden. (...)

Terug naar de wet en het getuigenis! Als zij niet overeenkomstig dit woord spreken, zal er voor hen geen dageraad zijn.
Men zal er terneergedrukt en hongerig rondtrekken. Wanneer het gebeurt dat men hongerlijdt, zal men uitbarsten in woede, en zijn koning en zijn God vervloeken. Of men de blik nu naar boven richt, of naar de aarde kijkt, zie, er zal benauwdheid en duisternis zijn, angstaanjagende donkerheid. En men zal voortgedreven worden, het donker in."

Als we op onze overheid of op onszelf blijven vertrouwen en niet terugkeren tot God, blijft er niets anders over dan duisternis. Laten we tot God en Zijn Licht terugkeren en erkennen dat we Hem nodig hebben. Hij wacht met open armen op ons.

Tien geboden van deze crisis

De coronapandemie en de maatregelen van de overheid zorgen voor heel wat meningen over wat goed is en wat niet. Hoe kun je als christen in deze tijd het kompas van Gods Woord gebruiken? Hierbij een poging om de morele wet van de tien geboden toe te passen op de coronacrisis.

1. Ik ben Jehova, uw God, die u uit het land van dood en slavernij bevrijd heb. U zult geen andere goden voor Mij hebben. Laten we terugkeren tot Jehova, onze God, in plaats van te vertrouwen op onszelf, op wetenschap of op rijkdom. De coronapandemie maakt duidelijk dat we kwetsbaar en afhankelijk zijn. Ook moeten we de preventiemaatregelen wel naleven, maar ze niet verafgoden: we moeten er niet op vertrouwen dat de maatregelen ons zullen redden, maar op God alleen vertrouwen. Het vaccin zal ons niet redden buiten Gods wil.
2. U zult geen beeld maken van wat dan ook op aarde, in de zee, in de hemel of onder de aarde om u daarvoor te buigen. Vereer niemand en niets dan God, Jehova. Hij is Schepper van hemel en aarde. Alleen in Jezus, Zijn eniggeboren Zoon, zien wij het beeld van de Vader.
3. U zult de naam van Jehova, uw God, niet leeg gebruiken. We moeten niet te snel roepen dat God dit of dat wil in deze crisis. Als we Gods naam uitspreken, laten we dat doen bij dingen waar we zeker over zijn dat God dat wil. Zo niet, dan draagt ons ventileren van onze mening ertoe bij dat de verwarring en onzekerheid alleen maar groter wordt, en Gods naam gelasterd wordt. Laten we niet doen alsof we de toekomst precies weten, maar ons vertrouwen uitspreken in Gods goede hand. Laten we getuigen van dat we uitzien naar de komst van Jezus Christus om te oordelen.
4. Denk aan de zevende dag, dat u die heiligt. Laten we geen slaven van ons werk meer zijn, en van deze periode van lockdown en thuiswerken leren wat de echte prioriteiten zijn: God, ons gezin, het huisgezin van God, onze familie, onze vrienden.
5. Eer uw vader en uw moeder. Denk aan je ouders als ze oud en eenzaam zijn. Bezoek ze, en laat je niet weerhouden door angst voor ziekte (behalve als je ouders daar zelf grenzen in willen stellen). Haal ze desnoods in huis, zorg voor ze als ze ziek zijn. Het laatste wat je wilt is ze in de steek laten en eenzaam laten sterven of ouder laten worden. Een andere les gaat over gehoorzaamheid. Gehoorzaam de overheid en de oudsten in je gemeente, ook al ben je het niet met ze eens. Bid voor ze. Alleen Gods gebod gaat boven het gehoorzamen aan de overheid. Onderwerp je verder aan de overheid, want anders verstoor je de orde van God.
6. U zult niet doden. Allereerst, laten we tot inkeer komen over het verschrikkelijke onrecht dat er gebeurt aan ongeboren kinderen die vermoord worden in de moederschoot. Bij vaccins op basis van menselijke cellijnen die gekweekt zijn uit geaborteerde foetussen, vraag ik me af hoe je dat tegenover de Schepper van het leven kunt verantwoorden. God heeft meerdere malen benadrukt dat het leven heilig is. Daarnaast bevat dit gebod ook waarschuwingen voor je levensstijl. Wees niet roekeloos en breng je eigen leven en dat van anderen niet in gevaar door onvoorzichtig te zijn en je bijvoorbeeld niet aan quarantaine te houden als je corona hebt of je niet aan hygiëne te houden. Ten slotte, als de vaccinatie, het medische wondermiddel, onbekende risico's heeft, moeten we ons bezinnen of we het aandurven om daarmee gezonde mensen te vaccineren. Het doel (het uitroeien van het virus) heiligt niet alle middelen.
7. U zult geen overspel plegen. Laten we tot inkeer komen en terukeren naar de goede scheppingsorde van God wat betreft seksualiteit. Dat betekent dat seksualiteit iets is voor man en vrouw in de bescherming van het huwelijk. Laten we blijven getuigen over Gods geboden tegen homoseksualiteit en overspel en seksualiteit buiten het huwelijk. Laten we opstaan tegen pornografie, prostitutie en mensenhandel.
8. U zult niet stelen. Verrijk jezelf niet aan deze crisis, maar besef dat armen des te meer ondersteuning nodig hebben.
9. U zult geen vals getuigenis geven tegen uw naaste. Spreek geen beschuldigingen uit tegen de overheid, Bill Gates of anderen als je daarvoor geen betrouwbaar bewijs hebt. Als we geen twee betrouwbare getuigen hebben en toch stellig spreken over een boos opzet achter de pandemie of de maatregelen van de overheid, lasteren we en handelen we tegen Gods gebod. Valse beschuldigingen zorgen niet voor een duidelijk kompas in de crisis.
10. U zult niet begeren wat van uw naaste is. Rijkdom helpt ons vaak niet om bescheidener te worden en minder te begeren. We willen alleen maar meer: een groter huis, een hoger salaris, verder reizen, luxere hotels. We bekommeren ons weinig om het gebod van Jezus om alle overtollig bezit weg te geven aan de armen en Hem te volgen.

Gelukkig nieuwjaar!