Het vorige bericht schreef ik over Gods barmhartigheid of liefde. De tweede eigenschap waarmee God Zichzelf bekendmaakt is genadig.
Waar bij het woord "barmhartig" (Hebreeuws "rachum") geen sprake is van een relatie tussen een meerdere (God) en een mindere (de mens), is dat bij het woord "genadig" (Hebreeuws חנון, "chanun") juist wel. Het woord komt van het werkwoord "chanan", wat ook vertaald kan worden als "je neerbuigen voor" (zoals in 1 Kon. 8:33, Psalm 30:8 voor gebed). Het kan dus soms gebruikt worden voor mensen die zich voor God neerbuigen, maar wordt vaker gebruikt voor God die Zich tot ons neerbuigt. De hoge, almachtige God, Die heel de hemel met al haar sterrenstelsels en de aarde met al haar wonderen gemaakt heeft, buigt ons neer tot ons mensen. Hij laat ons "genade vinden in Zijn ogen". Het wordt niet alleen voor God gebruikt, maar ook voor mensen die een gunst aan andere mensen verlenen (bijv. Psalm 112:5, Ester 2:15).
In het Nieuwe Testament wordt het woord "chanun" het meest vertaald met het Griekse woord χάρις ("charis", bijv. Luk. 1:30). (In Rom. 9:15 wordt het Griekse ελεος ("eleos") gebruikt.) Elke brief in het Nieuwe Testament begint ongeveer met het toewensen van "Genade en vrede" - ik denk dat dat een vertaling is van de priesterlijke zegen in Numeri 6:24-26:
De HEERE zegene u
en behoede u!
De HEERE doe Zijn aangezicht over u lichten
en zij u genadig!
De HEERE verheffe Zijn aangezicht over u
en geve u vrede!
Als je weet dat "genade" en "neerbuigen" met elkaar te maken hebben, weet je ook dat "charismata", de genadegaven die God ons geeft door Zijn Geest, bedoeld zijn als gaven waar de rijke en hoge God afdaalt tot ons kleine en arme hart.
Ik denk ook aan het woord "genade" bij de tekst Lukas 2:14 waar de engelen zingen over de geboorte van de Heere Jezus:
Eer zij aan God in de hoogste hemelen,
en vrede op aarde, in mensen van welbehagen.
"Mensen van welbehagen" zou je wat mij betreft ook kunnen vertalen met "mensen van genade". Wat is er immers een grotere tegenstelling dan tussen de allerhoogste God en de mensen op aarde? Misschien kun je het zelfs vertalen met: "Glorie aan de allerhoogste God, en op aarde vrede in de mensen van genade". Dat de allerhoogste God mens werd is de meest onbegrijpelijke genade. God buigt Zich neer tot de aarde, omdat Hij genadig is.
Misschien is het ten slotte mooi om te weten dat er heel veel namen van het woord "genade" zijn afgeleid, zoals Johannes (Jehova chanan, Jehova is genadig) of Hanna.
